COTS nedir? COTS ile ilgili bilgi almak istiyorsanız, bir şekilde savunma sanayisi ile ilişkili olduğunuzu kabul edebiliriz. Kamp ekipmanları ile ilgili bilgi almak istiyorsanız, üzülerek belirtmek isteriz ki yanlış yerdesiniz. COTS sektörde yaklaşık 25 yıldır kullanılan bir terimdir, fakat bugün bizimle ilgisi nedir?
Commercial Off-The-Shelf (COTS), yani piyasadan hazır temin edilebilen malzeme ifadesi savunma programlarında kullanılabilen ve üretildikten sonra piyasadan temin edilebilen ürünleri tarif etmektedir. Savunma Bakanlığı bu terimi yürürlükteki Federal Tedarik Yönergesinde (FAR)*, devlet ihalelerinde satın alınıp kullanılabilen ve ticari piyasada kullanılabilen ürün (ve hizmetleri) tanımlayan resmi bir terim olarak tarif etmektedir.
Peki bu savunma alanında neden önemlidir? Günümüzün askerleri, teknolojik olarak gelişmiş ve gittikçe artan oranda gelişen savaş ortamındaki tehditlerle yüz yüze kalmaktadır. Askeri makamların karşı koyup savunabilmek için savunma sistemlerini sahaya (hem geleneksel hem de asimetrik savaş operasyonları şeklinde), geleneksel savunma tedarik sisteminin izin verdiğinden daha hızlı, daha kolay ve daha ucuz bir şekilde uygulaması gerekir.
Bu terim nereden geliyor?
COTS terimi savunma sözlüğüne 1994 yılında ABD eski Savunma Bakanı William Perry'nin düzenlediği protokol aracılığıyla girmiştir; burada temel olarak piyasadan hazır temin edilebilen malzeme (COTS) ürünlerinin savunma sisteminde "mümkün olan her yerde ve her zamanda" kullanımından bahsedilmektedir. Burada program gecikmeleri ve gereksiz harcamalar üzerinde durmaktaydı (600$'lık klozeti hatırlayan var mı?)
“Radio Shack teknolojisinin” kullanımını haklı gösteren sektör uzmanları tarafından başlangıçta alay edilen COTS şu anda “Tüketicinin Hazır Olarak Temin Ettiği Malzeme” olarak değil ticari olarak geliştirilmiş teknolojilerinin kullanımı olarak anlaşılmakta ve günümüzde savunma programı maliyetlerinin, programlarının ve performans gereksinimlerinin karşılanması için uygulanabilir bir fırsat olarak kabul edilmektedir. Askeri hizmet birimleri, geçmişle karşılaştırıldığında, COTS'un yeni sistemlerin %25-35 düzeylerine kadar daha hızlı uygulandığını kabul etmektedir.
En büyük 10 savunma ve havacılık şirketi ticari yayımlarda, ticari şovlarda ve sektör konferanslarında kendi ürün ve hizmetlerini tarif etmek için COTS'u kullanmaktadır. COTS son zamanların moda sözcüğüdür, çünkü ‘özel’ ve ‘özelleştirilmiş’ akla hemen dolarları ve program gecikmelerini getiriyor.
Bununla birlikte, son teknoloji ürünü özelliklerle donatılmış mevcut COTS ürünlerinin en azından askeri gereksinimlerin amaçlarını karşılayan sistemlere entegre edilmesinde zorluklar vardır. Bunlar, program hedeflerini gerçekleştirirken bu mücadelede en nihayetinde etkin bir şekilde işlemelidir (örn. maliyet, performans, teslimat, destek ve risk azaltma.
Bir ürün askeri gereksinimleri karşılasa bile, programın uzun vadeli ihtiyaçlarını destekleyebilecek doğru ticari ürün seçimi, program riskinin azaltılmasında kritik bir faktör haline gelmektedir ve savunma müşterisinin programının başarısında üründen çok daha önemli hale gelebilmektedir.
Bir COTS ürün tedarikçisi seçerken dikkat edilmesi gereken bazı faktörler.
- Savunma sektörünün kendine has pazar gereksinimlerini karşılamayı hedefliyorlar mı? (Şirket geçmişi bunu destekliyor mu?)
- Operasyonları ve tasarım mühendisliği prosesleri uzun vadeli programları destekleyecek şekilde optimize edildi mi?
- Sağlam üretim prosesleri ve sıkı kalite sistemleri kullanıyorlar mı?
- Mevcut COTS ürünleri için uygunluk belgeleri sunuyorlar mı ve uzun vadeli teslimat garanti veriyorlar mı?
- Ürünün savaş alanı gibi zorlu ortamlarda kullanıldığını gösterebiliyorlar mı?
Her ne kadar bir COTS ürünü hemen kullanılabilecek şekilde tasarlanmış olsa da, gerçekte ihtiyaçlara göre değiştirilmesi gerekebilir. Genellikle de, bu değişiklikler COTS tedarikçisi tarafından desteklenmez, bu da sistem yükseltme çabaları için zorluklara sebep olabilir.
Ayrıca, bileşenin / prosesin eskimesi COTS programlarında zorluğa sebep olur. Programın kullanım ömrü boyunca üretimi devam ettirmek için tedarikçiler sağlam izleme sistemlerini uygulamalıdır.
Bazı Şirketler, optimum performansla "piyasadan temin edilebilen ürün" şeklinde faydalar sunan pek çok "katalog" seçeneği ile ürün aileleri sunarak buna çözüm üretmiştir.
Savunma programlarında COTS ürünlerinin kullanımı ile geliştirme, uygulama ve genel program kullanım ömrü maliyetlerinde azalma sağlanabilir. COTS'un sunduğu avantajlardan tam olarak faydalanabilmek için, doğru tedarikçi seçimi bu kararda kritik bir öneme sahiptir. İdeal tedarikçiler müşterilerinin programlarında başarı kazanmasına ve üretim/uygulama programlarını desteklemesine yardımcı olacak en yeni operasyon teknolojileri, ticari ve mühendislik desteği sunar. Savunma programlarının uzun vadeli zorlu gereksinimlerini anlayan ve bunları karşılamada başarılı olan COTS satıcıları, başarılı bir programın gerçekleştirilmesinde kritik bileşenleri sağlayan taraf olarak en iyi şirketler, tedarikçiler ve askeri son kullanıcılar tarafından takdir görmektedir.
*Alt bölüm 2.101 – “Piyasadan hazır temin edilebilen malzeme (COTS)” için yasal kriteri tanımlar
