Bloke ve Tutma Serisi 4 – TENV (Tamamıyla Kapalı Havalandırmasız) Ne Anlama Geliyor?
Bloke ve Tutma Sorusu:
TENV ya da Tamamıyla Kapalı Havalandırmasız bir servo motor deyişiyle ne anlam çıkarmalıyız?
Cevap:
Açıkçası, en basit ifade ile motorun Tamamen Kapalı ve Havalandırmasız olduğudur
NEMA’nın (Ulusal Elektrikli Ekipman Üreticileri Birliği) tanımına göre TENV, motor gövdesinin tamamen kapalı olduğu ve bir fan ile havalandırma yapılmadığı anlamına gelir. Motor, dışardan yardım olmadan soğutulur (doğal konveksiyon soğutma). Temelde motor, ısıyı havaya yayarak ve/veya montaj yüzeyine ileterek soğur. Yine söylemek gerekirse herhangi bir fan ya da sıvı soğutma tekniği kullanılmaz. TENV motorlar hava geçirmez olarak kabul edilmez. Bu sebeple ıslak ortamlarda kullanılmamalıdır. Fakat hafif nemli ve tamamen kirli ortamlarda kullanabilirsiniz. Tehlikeli ya da patlayıcı ortamlar için uygun değildirler.
Elektrik motorları ısı üretir ve sürekli performans değerleri yayabildikleri ısıya göre belirlenir. Bu yüzden motor sargılarından ısıyı dışarı atmaya yardımcı olabilmesi için fan kullanıldığını görürsünüz. Çoğu endüstriyel ortam, tıkanmaya meyilli olduklarından fan kullanımına uygun değildir. Tıkanma ile soğutma performansı düşer. Fanlar aynı zamanda kiri söküp makinenin çeşitli yerlerine ya da ortama yayabilir. Bunun sonucunda iyi bir çalışma ortamından uzaklaşılabilir ya da ürün veya prosese zarar verilebilir. Sıvı soğutma genellikle makinede bulunan sıvıyı kullanarak motor gövdesi etrafındaki borular ile soğutmaya yardımcı olur. Ancak maliyetleri de artırır. Bir müşteri, bir TENV motor istediğinde, “Kapalı bir motor istiyorum. Fan kullanamam ve sıvı soğutma yapmak da istemiyorum” demektedir. Bu işin kısa ama resmî açıklamasıdır.
Siz de benim gibiyseniz kendinize şu soruyu soruyorsunuzdur: “Şu tozlu ve kirli ortamlardan birinde değilsem neden ayrı bir fan kullanamayayım ki?” Harici bir fan kullanırsanız motor TEBC olur: Tamamıyla Kapalı Üflemeli Motor. Üflemeli? Neden Fan Soğutmalı değil, kulağa daha anlamlı gelmiyor mu? Ama bu isim daha önce alınmış: TEFC, Tamamıyla Kapalı Fan Soğutmalı, bir başka deyişle motorun parçası olan harici fana sahip bir motor (motor döndüğünde fan da döner anlamında).
Servo motorlar genellikle TENV motorlardır. Mühendisler bir uygulamayı boyutlandırırken, hangi motoru kullanacaklarını belirlemek için farklı koşullar altındaki sıcaklık değerlerini göz önünde bulundururlar. Bu yüzden uygulama bilgilerini toplamada, ortama ait bilgiler büyük önem taşır. Motoru soğutmak için özel bir uygulama kullanmayacaksanız, motorun aşırı ısınmadığından emin olmanız gerekir. Bir motorun sıcaklık bilgisi üretici tarafından verilir, göremediğiniz takdirde sormayı unutmayın.
Biraz farklı ancak alakalı bir konu olarak, ilginizi çekebilecek başka bir değer de Sızma Koruması ya da IP Standardıdır - Daha fazla bilgi Gene Matthews’in yazdığı “Uygulamanızda Servo Motorlarınızın IP Sınıfını Değerlendirmek için 4 İpucu” başlıklı blog yazısında bulunabilir.